Woensdag publiceerde het CPB haar nieuwe ramingen in het zogeheten Centraal Economisch Plan. In deze nieuwsbrief: de belangrijkste inzichten én aan het eind een schokkend feitje.
Lonen stijgen harder dan verwacht, koopkracht minder dan verwacht
De ramingen van CPB staan traditioneel in het teken van de koopkrachtplaatjes. Dit jaar gaan we er gemiddeld 0,6% op vooruit.
Mooi zou je denken, maar: dat is wel 0,1% minder dan afgelopen zomer werd verwacht, terwijl de lonen (0,5%) juist harder stijgen dan eerder verwacht en de prijzen (iets) lager liggen dan eerder verwacht.
Conclusie: Schoof-1 mag de vakbond wel bedanken, want zonder die extra loonstijging was er nauwelijks koopkrachtstijging over gebleven.
Inflatie ingehaald, maar scheefgroei is groter
Dankzij die loonstijgingen hebben de lonen de inflatie voor het eerst sinds januari 2021 weer ‘bijgehaald’. Dat betekent dat je loon nu even veel waard is als toen. Goed nieuws!
Maar: in de tussentijd groeide de economie door en werd er flink winst gemaakt. De nieuwe ramingen laten dan ook zien dat de ‘arbeidsinkomensquote’ opnieuw lager uitvalt dan verwacht (-0,9% voor 2025).
Conclusie: de scheefgroei tussen winsten en lonen gaat onverminderd door. De lonen zullen veel harder moeten stijgen om dat goed te maken.
Volop ruimte om de publieke sector niet kapot te bezuinigen
Voor iedereen die hoopt dat het kabinet zal vallen op de financiële uitdagingen is er slecht nieuws: het gaat financieel prima. Deze kabinetsperiode komt de befaamde 3%-begrotingsnorm niet in zicht en de overheidsschuld is historisch laag. Bovendien is er een meevaller van 8 miljard te noteren.
Het goede nieuws: daarmee zijn de geplande bezuinigingen op gemeenten, publieke sectoren enzovoorts onzinniger dan ooit.
Steeds meer werkenden
Ondanks het feit dat we al meer werken dan ooit blijft de arbeidsparticipatie nog een beetje groeien: meer en meer mensen werken! Dankzij al die arbeid groeit de economie harder dan gedacht en valt ook de overheidsschuld lager uit.
Helaas dragen bedrijven steeds minder een steentje bij. Investeringen gaan traag en de productiviteit blijft verder achter dan eerder gedacht. En wij maar denken dat hoge winsten goed waren voor de investeringen?
Er was winstflatie
En dan: weggestopt op pagina 16 van het verantwoordingsdocument (is er iemand anders die dat leest behalve Tijmen?) gaat het CPB nog even in op de vraag: waar kwam al die inflatie de afgelopen jaren toch vandaan?
Anderhalf jaar geleden kregen wij nog te horen dat ‘graaiflatie’ geen leuk woord was omdat de meeste inflatie uit het buitenland kwam.
Maar… met nieuwe data blijkt dat bijna álle inflatie in 2022 en (deels) in 2023 uit de winsten kwam (donkerblauwe balkjes). In 2023 daalde de rol van winsten maar de laatste kwartalen neemt die weer toe. Ongekend.
Stiekeme lastenverschuivingen
Tot slot iets geks.. Het kabinet heeft ronkende woorden voor de middenklasse, de werkende Nederlander, etc. etc.
We waren dan ook verbijsterd (grapje, natuurlijk niet) om in een uithoekje van het verantwoordingsdocument te lezen dat het kabinet tussen afgelopen september en nu van gedachten is veranderd. In vergelijking met de plannen van een half jaar geleden gaan bedrijven 700 miljoen euro minder belasting betalen en gezinnen 600 miljoen euro meer.
Dat is nog eens een duur stuivertje wisselen.
En verder deze week...
Fiscalist Arthur van der Linden vergelijkt de plannen en behaalde resultaten van het kabinet op het gebied van belastingen.
CBS bracht nieuwe cijfers uit waaruit blijkt dat de verdeling in gewerkte uren tussen mannen en vrouwen wat gelijker lijkt te worden.
Een Rotterdamse VVD-wethouder is woedend op Dilan Yesilgöz vanwege de ‘schandelijke mythe’ dat het niet loont om vanuit de bijstand te gaan werken.
Tot slot: een beetje vreemd, maar wel lekker (de kliekjes uit onze Slack-kanalen)
Postergate! Wie maakt de beste poster voor de demonstratie tegen fascisme en racisme? Onze favoriet komt van Pinopotato
Vond je dit nou een leuke nieuwsbrief? Geef ons een like, en stuur hem door naar anderen die mogelijk ook interesse hebben!
Heb je ideeen voor onderwerpen om te bespreken? Reacties? Mail ons!