Een voorjaarsnota vol gaten
De belangrijkste problemen op een rij
Ze zijn eruit: woensdagochtend kwam het nieuws dat de coalitiepartijen een akkoord hebben bereikt over de bijstelling van de begroting - de zogeheten voorjaarsnota. Maar aan die politieke feestvreugde blijkt voor ons allemaal een pijnlijk prijskaartje te hangen.
Halfbakken oplossingen
Voor de verkiezingen in 2023 stelde VVD-voorvrouw Dilan Yesilgöz dat zij geen zaken wilde doen met de linkse partijen. Dat zou volgens haar alleen maar leiden tot “halfbakken oplossingen”, zeker op het gebied van migratie en klimaat.
Fast forward anderhalf jaar later….
Na een marathonsessie kwamen fractievoorzitters naar buiten terwijl ze aankondigden welke dingen ze allemaal voor hun achterban hadden binnengehaald. Klinkt mooi allemaal, maar grote dossiers zoals stikstof, klimaat en asiel worden vooruitgeschoven.
Wat ook onduidelijk bleef: hoe moet dit gefinancierd worden?
Gratis Geld?
Minister van Financiën Heinen is al maandenlang volstrekt duidelijk over zijn uitgangspunt: de begrotingsregels worden niet verruimd. Alle extra uitgaven moeten dus gedekt worden door hogere belastingen, of.. bezuinigingen.
Publieke sector als pinautomaat
Die bezuinigingen werden niet officieel aangekondigd door de fractievoorzitters. Maar tussen neus en lippen door waren de eerste maatregelen al te reconstrueren.
Zo liet Geert Wilders vallen dat geld gehaald moet worden uit de ‘loon- en prijsbijstelling voor de Rijksoverheid’. Dat betekent: bezuinigen op ambtenaren.
Nou klinkt dat altijd lekker makkelijk, maar voor het Rijk stónd al een ongekende bezuiniging gepland, daar komt dit nog even bovenop. Ook de zorg ontspringt de dans niet. Het ministerie van VWS moet 600 miljoen ophoesten.
De coalitie doet alsof de publieke sector een pinautomaat is waar je probleemloos geld uit kan trekken. Terwijl ze zouden moeten weten: dan lopen dingen vast.
Niets voor de uitvoering
Uit dezelfde voorjaarsnota blijkt namelijk ook welke chaos het beleid van Marjolein Faber in de uitvoering van de asielketen teweegbrengt.
Terwijl de minister aanvankelijk dacht wel even €3,5 miljard te kunnen bezuinigen op asielbeleid, blijkt uit onderzoek door de Raad Openbaar Bestuur dat de bezuinigingen van Faber eraan bijgedragen hebben dat kosten de opvang van een asielzoeker in 2024 bijna verdubbeld zijn ten opzichte van 2013.
Zij krijgt volgens de voorjaarsnota €863 miljoen om de gevolgen van haar beleid recht te breien.
Alles loopt vast
En die chaos bij de asielopvang is nog maar het topje van de ijsberg. Trouwe lezers zullen onze post over de begrotingsdiscipline van Eelco Heinen nog wel herinneren. Wat we daar zeiden geldt nog steeds: al die bezuinigingen gaan uiteindelijk ten koste van de fundamenten van onze samenleving.
Het onderzoek en hoger onderwijs staan onder druk. Grote projecten zoals de renovatie van de Afsluitdijk lopen in de soep. En grote maatschappelijke opgaven worden doorgeschoven omdat het kabinet er niet uitkomt.
De gemene deler: door de uitholling van de publieke sector krijgt de overheid steeds minder voor elkaar. De winst van een lagere overheidsschuld weegt niet op tegen de structurele teloorgang van onze publieke voorzieningen.
Anders gezegd: een sterke publieke sector - daar worden we allemaal beter van. En toch wordt daar keer op keer in gesnoeid. Waarom draait het kabinet in plaats daarvan de belastingverlaging voor aandeelhouders niet eens terug?
En verder deze week...
De staat Californië daagt Trump voor de rechter vanwege zijn importheffingen.
Stichting Kinderhulp meldt steeds meer aanvragen voor basale hulp voor kinderen in armoede.
Fiscalist Reinier Kooiman doet in zijn nieuwe boek een radicaal voorstel om de kloof tussen arm en rijk te verkleinen.
Een beetje vreemd, maar wel lekker (de kliekjes uit onze Slack-kanalen)
Super goed nieuws voor iedereen!
Vond je dit nou een leuke nieuwsbrief? Geef ons een like, en stuur hem door naar anderen die mogelijk ook interesse hebben!
Heb je ideeën voor onderwerpen om te bespreken? Reacties? Mail ons!